ParaMythology

Rozwój mitologi stał się możliwy dzięki rozrastaniu się imperium Persów i towarzyszącemu mu kulturowemu tyglowi. Stałe elementy mitów to idee dobra i zła, życia i śmierci oraz opowieści o powstaniu świata.

Boskość i demoniczność

Ahura Mazda (Pan Mądry) jest bogiem bogów, najwyższą boskością, mądrością i światłem. On stworzył wszystko co dobre: słońce, gwiazdy, ludzi, zwierzęta, światło i ciemność. Jest przeciwieństwem wszelkiego cierpienia, ale nie jest wszechpotężny. Walczy z Angra Mainju lub Arymanem (arcydemonem) - złym duchem, bogiem ciemności. Zło wciąż próbuje krzywdzić wszystkie istoty żywe, a głównym celem zła jest zniszczenie świata. Na końcu jednak wielki Ahura Mazda pokona swojego wroga. Prócz głównego boga pojawiają się również inne bóstwa, które tworzą dwór Ahura Mazdy. Najbardziej znani to Amszaspandowie, synowie i córki boga. Stanowią siedem powołanych do życia aspektów boskości. Ich imiona to Spenta Mainju (Duch Świętości), Wohu Mana (Dobra Myśl), Asza Armaiti (Cierpliwość), Haurwatar (Zdrowie) i Ameretat (Nieśmiertelność).


Niższe od Amszaspandów są Jazatowie (Czczonych) - starsze pośród irańskich bóstw. Najważniejsze z nich to Anahita, bogini wszelkich wód, i Mitra, bóg strzegący kosmicznego ładu.

Zły demon także ma swoją demoniczną gromadę. Mają oni demoniczną naturę składającą się z oszustw i podstępów. Istoty te zostały powołane, aby niweczyły wszystkie wysiłki osiągnięcia dobra. Wśród licznych demonów (dewów) był Aeszma (demon furii) oraz Drudże (stworzenia zdrady przeważnie płci żeńskiej i zawsze miały potworny wygląd. Najpopularniejsza z tych istot, Ażi Dahaka, była trzygłowym wężem. Peri były to demony płci żeńskiej, które ukrywały swoje złe zamiary za zasłoną urody i uroku. Najbardziej aktywne były w nocy, kiedy uwodziły i krzywdziły mężczyzn.

Stworzenie Świata

Ahura Mazda zaczął tworzenie świata od nieba. Następnie woda i ziemia. Stworzył pierwsze drzewo, które nie miało kory, ciernisty krzew, białego wołu i pierwszego człowieka imieniem Gajomart. Siły zła nie podziwiały tylko dzieła stworzenia i zaatakowały niszcząc to, co zostało stworzone. Porażka sił dobra nauczyła dobro tego, że trzeba się nauczyć jak pokonać zło ze Złym Duchem na czele. Z ciała wołu powstało ziarno i lecznicze rośliny, a jego oczyszczone nasienie dało początek różnym gatunkom zwierząt. Gajomart zginął podczas pierwszej bitwy dobra ze złem.

Z zachowanego nasienia pierwszego człowieka powstała pierwsza para ludzi: Maszja i Maszjani. Angra Mainju zatruł umysły ludzi, a ci zaczęli głosić, że świat został stworzony przez złe moce - było to kłamstwem i pierwszym grzechem ludzi.


Bóg stworzył ludzi, aby ci pomagali mu w walce przeciw złu. Rodzaj ludzki i bóg potrzebują siebie nawzajem. Prorok Zaratusztra przekazał ludziom dobrą religię, co spowodowało powrót ludzi na wyznaczoną ścieżkę. Poczęcie boskie proroka było znakiem początku nowej ery, w której zło będzie pokonane. Narodziny Zaratusztry były boskim cudem, a złe moce próbowały zniszczyć wszelkie dobro jakie uczynił w sowim życiu. W dzieciństwie wiele razy chciano unicestwić proroka. Zgodnie ze słowami Awesty (świętego pisma zaratusztian), w dniach przed ostatecznym pokonaniem zła pojawi się trzech zbawicieli, Saoszjantów. Każdy z nich będzie potomkiem proroka, bowiem jego nasienie zostało zachowane w jeziorze. Pierwsi dwaj mesjasze, Huszetar i Huszetarma, zniszczą część zła tego świata. Trzeci z mesjaszy, Astwatereta przezwycięży choroby, śmierć i cierpienie. Zmarli powrócą do świata żywych. Kiedy ostatnie zło zostanie obalone ludzkość będzie sądzona. Niegodziwcy trafią do piekła, ale nie na wieczność, bo byłoby to niezgodne z dobrocią boską.